Chapter9 E-Government
ประวัติความเป็นมา
การก้าวไปสู่ e-government จะทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในกระบวนการทำงาน
และการให้บริการของภาครัฐเพื่อให้มีประสิทธิภาพดีขึ้นกว่าเดิม
จะเห็นได้ว่าประเทศต่างๆทั่วโลกต่างก็ให้ความสำคัญกับการก้าวไปสู่การเป็น e-government และมีการประกาศนโยบายในเรื่องนี้อย่างเป็นทางการ
สหราชอาณาจักร ประกาศว่าภายในปี ค.ศ. 2005
ประชากรทุกคนสามารถเข้าถึงอินเทอร์เน็ตได้ ไม่ว่าจะเข้าจากที่บ้าน
หรือจุดให้บริการในชุมชน ก็ตาม
รวมทั้งการบริการของภาครัฐทุกอย่างจะทำผ่านสื่ออิเล็กทรอนิกส์
ในขณะที่สิงคโปร์เองก็ประกาศว่าภายในปี ค.ศ. 2001 counter services ของรัฐ
100% จะเป็นการให้บริการทางอิเล็กทรอนิกส์
ออสเตรเลียระบุว่ารัฐจะให้บริการที่เหมาะสมผ่านสื่ออิเล็กทรอนิกส์
อันหมายถึงผ่านทางอินเทอร์เน็ตภายในปี ค.ศ. 2001
ส่วนแคนาดามีเป้าหมายว่าบริการของรัฐทุกอย่างจะเป็นแบบ online ภายในปี
ค.ศ. 2004 โดยมีบริการหลักบางอย่างสามารถให้บริการได้ก่อนในปี ค.ศ. 2000
สำหรับเนเธอร์แลนด์มีเป้าหมายว่า 20% ของบริการของรัฐสามารถให้ online ได้ในปี
ค.ศ. 2002
สหรัฐอเมริกาซึ่งถือเป็นผู้นำด้านเทคโนโลยีเองก็กำหนดเป้าหมายไว้ว่าจะให้บริการต่างๆ
และบริการด้านข้อมูลของภาครัฐผ่านทางอิเล็กทรอนิกส์ภายในปี ค.ศ. 2003
แต่ประเทศซึ่งอาจเป็นแชมป์ e-government เร็วที่สุด
เนื่องจากกำหนดไว้ว่าในช่วงสิ้นปี ค.ศ. 2000 นี้
ประชาชนจะสามารถเข้าถึงบริการและเอกสารของรัฐได้ทางอิเล็กทรอนิกส์ คือ
ประเทศฝรั่งเศส
ความหมาย e-government
e-government หรือรัฐอิเล็กทรอนิกส์
ประกอบด้วยหลักการที่เป็นแนวทาง 4 ประการคือ
1.สร้างบริการตามความต้องการของประชาชน
2.ทำให้รัฐและการบริการของรัฐเข้าถึงได้มากขึ้น
3.เกิดประโยชน์แก่สังคมโดยทั่วกัน
4.มีการใช้สารสนเทศที่ดีกว่าเดิม
1.สร้างบริการตามความต้องการของประชาชน
2.ทำให้รัฐและการบริการของรัฐเข้าถึงได้มากขึ้น
3.เกิดประโยชน์แก่สังคมโดยทั่วกัน
4.มีการใช้สารสนเทศที่ดีกว่าเดิม
e-government คือ
วิธีการบริหารจัดการภาครัฐสมัยใหม่ที่เน้นการใช้เทคโนโลยีคอมพิวเตอร์และเครือข่ายเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพของผลงานของภาครัฐ
และปรับปรุงการบริการแก่ประชาชน
และการบริการด้านข้อมูลเพื่อเพิ่มอัตราการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจ
และทำให้ประชาชนมีส่วนร่วมกับรัฐมากขึ้น
โดยการใช้เทคโนโลยีจะนำมาใช้เพื่อเพิ่มศักยภาพของการเข้าถึง และการให้บริการของรัฐ
โดยมุ่งเป้าไปที่กลุ่มคน 3 กลุ่ม คือ ประชาชน
ภาคธุรกิจและข้าราชการเอง
e-government กับ e-services มีความเกี่ยวพันกันมาก
กล่าวได้ว่า e-government เป็นพื้นฐาน ของ e-services เพราะการให้บริการของรัฐต่อประชาชนนั้น
มีความจำเป็นที่จะต้องมีเครือข่ายภายในระหว่างหน่วยงานของรัฐด้วยกันเองที่มีความปลอดภัย
และทำให้องค์กรสามารถแลกเปลี่ยนสารสนเทศกันได้
1 รัฐ กับ ประชาชน G2C
เป็นการให้บริการของรัฐสู่ประชาชนโดยตรง
โดยที่บริการดังกล่าวประชาชนจะสามารถดำเนินกิจกรรมโดยผ่านเครือข่ายสารสนเทศ
ของรัฐ เช่น การชำระภาษี การจดทะเบียน การจ่ายค่าปรับ
การรับฟังความคิดเห็นของประชาชน
การมีปฏิสัมพันธ์ระหว่างตัวแทนประชาชนกับผู้ลงคะแนนเสียงและการค้นหาข้อมูล
ของรัฐที่ดำเนินการให้บริการข้อมูลผ่านเว็บไซต์ เป็นต้น
โดยที่การดำเนินการต่างๆนั้นจะต้องเป็นการทำงานแบบ online และ Real Time
มีการราับรองและโต้ตอบที่มีปฏิสัมพันธ์
2 รัฐบาล กับ เอกชน G2B
เป็นการให้บริการภาคธุรกิจเอกชน
โดยที่รัฐจะอำนวยความสะดวกต่อภาคธุรกิจและอุตสาหกรรมให้สามารถแข่งขันกันโดย
ความเร็วสูง มีประสิทธิภาพ และมีข้อมูลที่ถูกต้องอย่างเป็นธรรมและโปร่งใส
เช่น การจดทะเบียนทางการค้า การลงทุน และการส่งเสริมการลงทุน
การจัดซื้อจัดจ้างทางอิเล้กทรอนิกส์ การส่งออกและนำเข้า การชำระภาษี
และการช่วยเหลือผู้ประกอบการขนาดกลางและเล็ก
3 รัฐบาล กับ รัฐบาล G2G
เป็นรูปแบบการทำงานที่เปลี่ยนแปลงไปมากของหน่วยงานราชการ
ที่การติดต่อสื่อสารระหว่างกันดดยกระดาษและลายเซนต์ในระบบเดิม
จะมีการเปลี่ยนแปลงไปด้วยการใช้ระบบเครือข่ายสารสนเทศ และ
ลายมือชื่ออิเล็กทรอนิกส์เป็นเครื่องมือในการเปลี่ยนแปลงข้อมูลอย่างเป็นทาง
การเพื่อเพิ่มความเร็วในการดำเนินการ (Economy of Speed)
ลดระยะเวลาในการส่งเอกสารและข้อมูลระหว่างกัน
นอกจากนั้นยังเป็นการบูรณาการให้บริการระหว่างหน่วยงานของภาครัฐโดยใช้การ
เชื่อมต่อโครงข่ายสารสนเทศเพื่อเอื้อให้เกิดการทำงานร่วมกัน
(Collaboration) และการแลกเปลี่ยนข้อมูลระหว่างกัน (Govemment Data Exchan)
ทั้งนี้รวมไปถึงการเชื่อมโยงกับรัฐบาลของต่างชาติ
และองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นอีกด้วย ระบบงานต่างๆที่ใช้ในเรื่องนี้ ได้แก่
ระบบงาน Back office ต่างๆ ได้แก่ ระบบงานสารบรรอิเล็กทรอนิกส์
ระบบบัญชีและการเงิน ระบบจัดซื้อจัดจ้างด้วยอิเล็กทรอนิกส์ เป็นต้น
อย่างไรก็ดีจะต้องมีกระบวนการในการลดแรงต่อต้านของบุคลากรที่คุ้นเคยกับการ
ทำงานในระบบเดิม
4 รัฐบาล กับ ข้าราชการและพนักงานของรัฐบาล G2C
เป็นการให้บริการที่จำเป็นของพนักงานของรัฐบาล (Employee) กับรัฐบาล
โดยที่จะสร้างระบบที่จะช่วยให้เกิดเครื่องมือที่จำเป็นในการปฏิบัติงานและ
การดำรงชีวิต เช่น ระบบสวัสดิการ ระบบที่ปรึกษาทางกฎหมาย และ
ข้อบังคับในการปฏิบัติราชการ ระบบการพัมนาบุคลากรภาครัฐ เป็นต้น